W odpowiedzi na interpelację posłanki Marceliny Zawiszy, wiceminister Łukasz Krasoń zapowiedział zmiany w systemie wydawania kart parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami. Głównym punktem planowanych zmian ma być zniesienie obowiązku osobistego stawiennictwa przy składaniu wniosku.
Aktualne zasady przyznawania kart
Od zaostrzenia przepisów w 2013 roku, uprawnienia do otrzymania karty parkingowej zostały znacząco ograniczone. Obecnie mogą je uzyskać osoby ze znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego poruszania się. W przypadku osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, karta przysługuje niezależnie od przyczyny niepełnosprawności. Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności muszą posiadać orzeczenie z określonymi symbolami: 04-O, 05-R lub 10-N. Kartę mogą również otrzymać osoby poniżej 16 roku życia posiadające orzeczenie o niepełnosprawności.
Obecne wymogi formalne
Aktualnie obowiązujący system wymaga osobistego złożenia wniosku o kartę parkingową. Wyjątki od tej reguły dotyczą trzech grup osób. W przypadku osób niepełnoletnich, wniosek mogą złożyć rodzice lub prawni opiekunowie. Dla osób ubezwłasnowolnionych całkowicie pozostających pod władzą rodzicielską, dokumenty składa rodzic. Natomiast w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie lub częściowo, które nie pozostają pod władzą rodzicielską, wniosek składa ustanowiony przez sąd opiekun lub kurator.
Wiceminister Krasoń wyjaśnia, że wymóg osobistego stawiennictwa został wprowadzony w celu zapobiegania wydawaniu kart osobom nieuprawnionym. Jednak praktyka pokazała, że to rozwiązanie stwarza istotne trudności dla osób z niepełnosprawnościami.
Planowane zmiany
Ministerstwo przygotowuje się do wprowadzenia dwóch istotnych zmian w systemie. Pierwsza dotyczy modyfikacji trybu wydawania kart parkingowych, która ma ułatwić dostęp do tego dokumentu. Druga zmiana wiąże się z koniecznością dostosowania wzoru karty do wymogów ustawy o dokumentach publicznych.
Proces zmian jest jednak ściśle powiązany z pracami toczącymi się w Parlamencie Europejskim nad dyrektywą ustanawiającą europejską kartę parkingową dla osób z niepełnosprawnościami. Nowe rozwiązania mają ujednolicić system w krajach członkowskich, zastąpić obecny wzór karty oraz znacząco ułatwić korzystanie z przysługujących uprawnień na terenie całej Unii Europejskiej.
Harmonogram wdrażania
Proces wdrażania nowych rozwiązań został precyzyjnie zaplanowany w czasie. Po ostatecznym przyjęciu dyrektywy unijnej, państwa członkowskie otrzymają okres dwóch i pół roku na dostosowanie swoich przepisów krajowych. Następnie będą miały dodatkowy rok na rozpoczęcie praktycznego stosowania nowych regulacji.
Warto zauważyć, że obecne karty parkingowe, jako dokumenty trzeciej kategorii, wymagają aktualizacji do lipca 2026 roku. Ministerstwo podjęło jednak strategiczną decyzję o wstrzymaniu się z wprowadzeniem nowego wzoru do czasu przyjęcia dyrektywy unijnej. Ma to na celu uniknięcie sytuacji, w której konieczne byłoby przeprowadzenie dwóch oddzielnych zmian w krótkim odstępie czasu.